پولیپ بینی یکی از مشکلات شایع در افراد است. این بیماری با مسدود کردن راه تنفسی ، آبریزش و عوارض دیگر سبب ناراحتی بیمار می شود. پولیپ در بینی می تواند خفیف یا شدید باشد که در هنگام مواجه با پولیپ شدید بینی ، راهی جز عمل جراحی بینی نداریم. در ادامه در رابطه با درمان پولیپ های خفیف و شدید اطلاعاتی ارائه می دهیم. به طور کلی مواردی که در این مقاله می خوانید ، شامل اطلاعات زیر هستند:
- پولیپ در بینی چیست و چگونه به وجود می آید؟
- چه علائمی دارد و چگونه تشخیص داده می شود؟
- زمان مناسب برای مراجعه و درمان چه موقع می باشد؟
و سوالاتی دیگر، در این مقاله قصد داریم به پاسخ این سوالات بپردازیم.
پولیپ بینی چیست و چگونه ایجاد می شود؟
پولیپ در بینی نوعی توده نرم و غیر سرطانی است و زمانی که به وجود می آید بدون درد است، این توده در مسیرهای تنفسی بینی و سینوس ها قرار می گیرد. پولیپ در اثر آلرژی و حساسیت به مواد مخدر، آسم ، عفونت های دوره ای به وجود می آید. این عارضه در هر فردی ممکن است ایجاد شود، ولی در افراد مسن بیشتر است.
پولیپ بینی دارای چه علائمی بوده و چگونه تشخیص داده می شود؟
از علائمی این عارضه می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- آبریزش از پشت بینی
- خارش اطراف چشم
- درد دندان های بالایی
- درد در نواحی صورت و سر
- آبریزش بینی و کاهش بویایی
- احساس فشار بر روی صورت و پیشانی
- بسته شدن راه تنفسی و خروپف کردن
در صورتی که فرد این علائم را دارا بود برای تشخیص دقیق به جراح بینی باید مراجعه کند ، جراح بینی برای تشخیص از رینوسکوپ برای بررسی و معاینه مجاری تنفسی استفاده می کند و در مواقعی که پولیپ بینی در قسمت های عمقی تر سینوس قرار داشته باشد جراح بینی به وسیله اندوسکوپی بینی ، بررسی های دقیق تری انجام می دهد. در استفاده از اندوسکوپی جراح بینی ، یک لوله را که سر آن یک چراغ و دوربین است وارد بینی می کند. همچنین در مواقعی جراح بینی برای تشخیص دقیق تر محل پولیپ برای بیمار ام آر آی و سی تی اسکن تجویز می کند، معمولا با جراحی بینی درمان می شود.
چه آزمایشاتی می تواند عارضه پولیپ در بینی را تشخیص دهد؟
آندوسکوپی
از تکنیک های تشخیص پولیپ بینی بکارگیری از دستگاه آندوسکوپیک می باشد ، با استفاده از یک لوله بسیار باریک که در انتهای آن دوربینی کوچک قرار گرفته است ، وارد مجاری بینی شده ، که داخل بینی و سینوس های بیمار را به خوبی بررسی می کند.
سی تی اسکن
عکس تهیه شده با استفاده از این تکنیک می تواند محل ، اندازه و تعداد پولیپ های موجود داخل بینی بیمار را به خوبی مشخص کند.
نکته: بهتر است بدانید که با استفاده از سی تی اسکن می توان علاوه موارد نام برده شده میزان تورم و التهابات موجود نیز مشاهده خواهد شد.
آزمایش آلرژی
طی این روش قطراتی از عوامل ایجاد حساسیت بر روی پوست ساعد و یا بالای کمر بیماران مبتلا به پولیپ قرار داده می شود. سپس علائم ایجاد شده بر روی پوست مورد بررسی قرار می گیرد.
آزمایش فیبروز کیستیک
در صورتی که کودکان در سنین پایین مبتلا به پولیپ شوند ، با توجه به آن که این عارضه ارثی بوده و غدد اشک ، عرق و بزاق را تحت تاثیر قرار می دهد. این تست مربوط به عروق است که با تعیین میزان نمک موجود در آن ، عارضه پولیپ مشخص می شود.
اقدامات قبل از جراحی پولیپ بینی
اگر پزشک شما جراحی پولیپ بینی را برایتان تجویز کرده است ، اقداماتی وجود دارد که می توانید قبل از عمل برای آماده شدن انجام دهید. این اقدامات به شما کمک می کند تا جراحی ایمن و موفقی داشته باشید و به بهبودی سریع تر بعد از عمل کمک می کند.
مشاوره با پزشک و انجام آزمایشات
قبل از عمل ، باید با جراح گوش و حلق و بینی خود جلسه مشاوره داشته باشید. در این جلسه ، جراح سابقه پزشکی شما را بررسی می کند ، معاینه فیزیکی انجام می دهد و در مورد جزئیات عمل ، از جمله نوع بیهوشی ، خطرات و مزایا و مراقبت های بعد از عمل صحبت می کند. حتماً تمام سوالات خود را از جراح بپرسید، به خصوص اگر در مورد عمل یا بیهوشی نگرانی دارید. در نهایت جراح شما ممکن است قبل از عمل ، آزمایش خون یا سایر آزمایشات را تجویز کند تا مطمئن شود که برای جراحی سالم هستید.
مصرف داروها
به جراح خود در مورد تمام داروها، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید ، چه با نسخه و چه بدون نسخه، به جراح خود اطلاع دهید. جراح شما ممکن است به شما توصیه کند که مصرف برخی از داروها را قبل از عمل ، مانند داروهای رقیق کننده خون یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین و ایبوپروفن ، قطع کنید.
همچنین اگر سیگار می کشید ، باید حداقل 4 هفته قبل از عمل سیگار را ترک کنید. سیگار کشیدن می تواند روند بهبودی را کند کرده و خطر عوارض را افزایش دهد.
آماده سازی محل زندگی
قبل از عمل، خانه خود را برای بهبودی آماده کنید.
مواردی مانند مسکن ، دستمال کاغذی ، سرم شستشو بینی و غذاهای نرم را تهیه کنید.
همچنین ممکن است بخواهید از کسی بخواهید که در چند روز اول بعد از عمل از شما مراقبت کند.
بهترین زمان برای مراجعه به جراح جهت درمان پولیپ بینی
در صورتی که فرد بیشتر از 10 روز علائم پولیپ را داشت بهتر است به جراج بینی مراجعه کند. علائم سینوزیت و پولیپ به بیماری های دیگر مانند سرماخوردگی شباهت زیادی دارد.
فرد بهتر است با مواجه شدن با علائم ذیل به جراح بینی مراجعه کند:
- در صورت شدیدتر شدن علائم بیماری در فرد و زمانی که مشکل تنفسی تان وخیم تر شد به جراح بینی مراجعه کنید.
- در صورتی که التهاب اطراف چشم تان شدید شد.
- در صورتی که با کاهش سطح بینی و حرکت چشم و دو بینی مواجه شدید حتما به پزشک خوب و باتجربه در اهواز مراجعه کنید.
درمان پولیپ چگونه است؟
- درمان پولیپ با جراحی
- درمان پولیپ در بینی با لیزر
- درمان با روش های دارویی
بیماران مبتلا به پولیپ بینی با چه عوارضی رو به رو خواهند شد؟
انسداد بینی به هنگام خواب:بیماران مبتلا به پولیپ زمانی که خواب هستند با گرفتگی بینی و قطعی تنفس در مدت زمان بسیار کوتاه اما مرتبا مواجه خواهند شد ، که در نتیجه سبب اختلال و بیدار شدن چندین مرتبه از خواب آن ها می شود
افزایش علائم اسم: افراد مبتلا به این عارضه و عدم درمان آن با تشدید علائم آسم و تنگی نفس همراه خواهند بود.
عفونت سینوس: پولیپ می تواند سبب ابتلای افراد به عفونت های شدید در سینوسی شود.
چه افرادی بیشتر در معرض پولیپ بینی قرار دارند؟
کودکان: کودکانی که دارای بیماری های زمینه ای نظیر سینوزیت مزمن ، آسم ، زکام ، اختلالات تنفسی هستند ، بیش از سایر کودکان دچار پولیپ در بینی می شوند.
زنان: طبق تحقیقات انجام شده ، آمار مبتلایان خانم به بیماری مذکور بیش از آقایان است. بنابراین خانم ها نیازمند مراقبت های بیشتری هستند.
میانسالان: افرادی که در دهه چهارم زندگی به سر می برند ، بیشتر از سایر افراد دچار بیماری مذکور می شوند.
چه عواملی سبب تشدید پولپ بینی می شود؟
افرادی که دچار عارضه پولیپ هستند ، روزانه با مواردی رو به رو می شوند که سبب تشدید این عارضه در آن ها می شود. این موارد به شرح زیر هستند:
استشمام آلاینده ها و هوای خشک سبب تشدید پولیپ بینی
آلاینده ها و کثیفی های موجود در هوا اعم از شیمیایی یا گرد و غبار طبیعی ، عارضه مذکور را حساس می کند و سبب تشدید آن می شود. همچنین آب و هوای خشک نیز به تشدید بیماری کمک خواهد کرد. معمولا ارتفاعات نظیر کوهستان ها ، درون هواپیما و مناطق صحرایی ، آب و هوای خشک دارند.
- راه جلوگیری :
- از آب و هوای خشک دوری کنید.
- هنگامی که در خودرو هستید ، از کولر ماشین استفاده نکنید.
- در صورتی که با مواد شیمایی کار می کنید تا دریافت سلامتی کامل ، از کار کردن اجتناب کنید.
قرص های آلرژی زا عامل تشدید کننده در پولیپ بینی
اگر پولیپ شما سبب قرارگیری در معرض مواد یا محیط آلرژی زا باشد ، استفاده از قرص های آلرژی زا نظیر آسپرین ، ایبوپروفن ، ناپروکسن و مواردی نظیر آن ها این بیماری را در شما تشدید می کند.
- راه جلوگیری :
- از خوردن قرص های آلرژی زا اجتناب کرده و از آب و هوای ایجاد کننده آلرژی دوری کنید.
مراقبت های بعد از پولیپ بینی
در ذیل به مهم ترین نکات مراقبتی بعد از این عمل جراحی که تاثیر بسزایی در میزان رضایتمندی نتایج به دست آمده از آن دارند اشاره نموده ایم:
- حفاظت از بینی در برابر هرگونه ضربه حتی ضربه بسیار آرام دارای ضرورت زیادی است.
- حرکت نکردن و ساکن ماندن برای مدت زمان طولانی موجب لخته شدن خون در پاها و همینطور بروز یبوست در بیمار می شود. از همین رو نباید بیشتر از 24 ساعت را به طور مطلق استراحت نمایید.
- امکان بروز سرگیجه در زمان هایی که می خواهید از جای خود برخیزید وجود دارد از همین رو در چنین زمان هایی از شخصی بخواهید تا شما را یاری کرده و محتاط باشید.
- انجام کارهای روزمره بعد از 24 ساعت مجاز بوده و فرد می تواند فعالیت های شخصی اش را از سر بگیرد.
- از انجام فعالیت های شدید و ورزش های سنگین طی 1 هفته ابتدایی بعد از جراحی اجتناب نمایید.
- پس از جراحی پولیپ بینی از قرارگیری در محیط های پر گرد و غبار پرهیز کنید.
- با استعمال سیگار ریز رگ های بینی کوچک شده و این امر منجر به کند شدن روند بهبودی بیمار می شود. از همین رو بیمار باید مصرف سیگار را حداقل به مدت 14 روز ابتدایی بعد از جراحی قطع نماید.
- اجتناب از قرارگیری در معرض دود سیگار نیز الزامی است. زیرا این کار موجب التهاب بینی شده و زمان بهبودی فرد را به تاخیر بیاندازد.
- احتمال خونریزی هنگام دوش گرفتن با آب خیلی داغ افزایش می یابد. لذا از این کار برای 2 هفته خودداری کنید.
- با مصرف مسکن های تجویز شده توسط بهترین جراح بینی دکتر مینو مددی نیا می توانید به مهار درد ناشی از جراحی بپردازید.
- هرچه میزان خشکی بینی بیشتر باشد بیشتر در معرض خونریزی که از عوارض شایع جراحی می باشد قرار خواهید گرفت. از همین رو باید از محلول های مخصوص تجویز شده توسط پزشک استفاده نمایید و غیره.
درمان طبیعی و خانگی پولیپ بینی
با رعایت کردن موارد زیادی می توان از پولیپ بینی پیشگیری کرد و یا در صورت ابتلا به این ناراحتی ، علائم آن را بهبود ببخشید. این موارد را در زیر بیان می کنیم که عبارتند از :
- تغییر سبک زندگی و تغذیه سالم
- قرار دادن ورزش در برنامه روزانه ، که با این کار می توان سوخت و ساز بدن را بالا نگه داشت و به تقویت سیستم ایمنی پرداخت.
- نوشیدن آب به اندازه کافی
- مصرف پوسته گیاه مگنولیا : این گیاه با اثر خلط آوری خود باعث محدود کردن غشای مخاطی بینی و همچنین کوچک کردن پولیپ بینی می پردازد.
- مصرف روغن کرچک : این روغن به واسطه تقویت سیستم ایمنی ، درمان مناسبی به جهت مقابله با عفونت و حساسیت ها می شود.
- مصرف روغن درخت چای به صورت موضعی : این روغن می تواند التهاب ناشی از پولیپ بینی را کاهش دهد.
- خودداری از مصرف مواد غذایی حساسیت زا : مواد آلرژی زای غذایی همچون غذاهای تند ، پرنمک و پرادویه می توانند باعث افزایش ابتلا به واکنش های آلرژیک شوند.
- مکمل های غذایی : مکمل های غذایی با تقویت سیستم ایمنی ، در درمان عفونت ، قارچ و همچنین واکنش های آلرژیک موثر می باشند.
- خواص آنتی اکسیدانی سیر و پیاز که در کنترل و جلوگیری از بیماری های عفونی بسیار حائز اهمیت می باشند . جایگیری این مواد در رژیم غذایی روزانه ، بسیار موثر است.
- رعایت بهداشت فردی نکته مهم پیشگیری از تمام بیماری های قارچی و عفونی می باشد.
- زردچوبه یکی از آنتی اکسیدان های قوی ای است که در درمان پولیپ بیی بسیار تاثیرگذار می باشد.